W listopadzie 2020 roku opublikowane zostały nowe rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące aktywności fizycznej. Eksperci Guideline Development Group przeanalizowali dowody naukowe odnośnie związku między aktywnością fizyczną, siedzącym trybem życia a zdrowiem w różnych grupach populacji. Zawierają one przesłanie, że każda regularna aktywność fizyczna jest lepsza niż żadna oraz, że zwiększenie aktywności fizycznej jest niezbędne dla uzyskania optymalnych wyników zdrowotnych. Wytyczne te ponadto podkreślają znaczenie i wpływ aktywności fizycznej na zdrowie i samopoczucie.
Podstawą zdrowego stylu życia jest regularna aktywność fizyczna, odpowiedni sposób żywienia oraz utrzymanie masy ciała w normie. Zgodnie z nowymi rekomendacjami dorośli (18-64 lata) powinni wykonywać aktywność fizyczną przez 150–300 minut tygodniowo o umiarkowanej intensywności lub 75–150 minut o dużej intensywności. Globalne szacunki wskazują, że 27,5% dorosłych i 81% młodzieży nie spełnia zaleceń WHO z 2010 r. dotyczących aktywności fizycznej, przy czym w ciągu ostatniej dekady nie zaobserwowano prawie żadnej poprawy.
Globalny problem otyłości
Otyłość stała się niekwestionowanym problem zdrowotnym w ujęciu globalnym. Na całym świecie podejmowane są działania mające na celu walkę z otyłością i zapobieganiem jej skutkom. Wiadomo, że globalny problem otyłości powoduje wzrost umieralności ogólnej, wzrost ryzyka występowania licznych chorób, w tym cywilizacyjnych, rzutuje również na nasze zdrowie w kontekście psychicznym i społecznym. Osoby otyłe często postrzegane są jako mniej atrakcyjne, a nawet mnie inteligentne. Ponad to spotykają się z odrzuceniem społecznym i brakiem akceptacji, trudniej znaleźć im pracę i zaakceptować siebie, co skutkuje frustracją i zmniejszeniem poczucia własnej wartości. Brak aktywności fizycznej nie jest bezpośrednią przyczyną, ale na pewno jest czynnikiem sprzyjającym otyłości.
Jakie są konsekwencje otyłości?
Konsekwencje otyłości wynikające z nadmiernej masy ciała są ogromne, dlatego tak ważna jest regularna aktywność fizyczna i korzyści wynikające z jej uprawiania to m.in.:
- Zwiększa wydolność układu sercowo-naczyniowego, tym samym jest elementem w profilaktyce chorób układu krążenia np. miażdżycy,
- Wspomaga funkcje poznawcze, co jest szczególnie istotne u osób w starszym wieku (dieta lekkostrawna może być odpowiednim wyborem dla seniorów),
- Wspomaga utrzymanie właściwej masy ciała i pracę układu pokarmowego,
- Zapobiega rozwojowi cukrzycy typu 2, poprzez zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę,
- Zmniejsza ryzyko nadciśnienia,
- Wpływa korzystnie na zdrowie psychiczne (zmniejszone objawy lęku i depresji)
Aktywność fizyczna w czasie pandemii
Nowe zalecenia WHO zostały opublikowane w okresie pandemii koronawirusa, który wprowadza wiele ograniczeń, w tym dla wielu mniejszą aktywność – rzadziej odwiedzamy przyjaciół, uprawiamy sporty, część z nas jest na pracy zdalnej czy kwarantannie i trudniej wtedy o dodatkową aktywność ruchową. Coraz częściej wyniki badań wskazują na większe ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 przy współistniejącej otyłości. Dlatego tym bardziej musimy zwrócić uwagę nie tylko na sposób odżywienia. Tutaj równie istotna jest aktywność fizyczna w czasie pandemii, która jest korzystna dla zdrowia i pozwala utrzymać masę ciała w normie.
Przypisy:
- WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour: at a glance.
- Guthold R, Stevens GA, Riley LM, Bull FC. Worldwide trends in insufficient physical activity from 2001 to 2016: a pooled analysis of 358 population-based surveys with 1.9 million participants. Lancet Glob Health. 2018;6(10):e1077-e86.
- M. Szymocha, M. Bryła, I. Maniecka-Bryła – Zdrowie Publiczne, 2009